Mohammed el Menhali steekt de Hoefkade in Den Haag over, een automobilist trapt plots op de rem en begint te toeteren. Mohammed kijkt op, herkent de zwaaiende chauffeur en steekt lachend zijn hand op. In deze wijk, zijn Schilderswijk, kent bijna iedereen hem. Voor veel jongeren is Mohammed een rolmodel, voor buurtgenoten een vraagbaak en voor de gemeente een belangrijk aanspreekpunt.
“Ik word wel een oliemannetje genoemd.”
Niet pamperen
Eind vorig jaar ging premier Mark Rutte in de bibliotheek van de Schilderswijk in gesprek met de buurt. Mohammed was met zijn Stichting SchoolBuddy aanwezig en de jongeren van de stichting stelden vragen.
Discriminatie was zeker een thema die avond. “Als je in de Schilderswijk bent geboren sta je 1-0 achter. Als je een bepaalde achtergrond hebt sta 2-0 achter”, stelde een jongen. Desgevraagd gaf de premier toe dat ondanks wetten en regels discriminatie op de arbeidsmarkt nog steeds voorkomt. Rutte zag echter geen rol voor zichzelf. “Het kan nog steeds gebeuren dat jij tegen een of andere lul aanloopt. Maar dat wil niet zeggen dat de samenleving je niet moet”, aldus premier Rutte.
Mohammed is het voor een groot deel met Mark Rutte eens. Toch heeft hij zelf ook ooit getwijfeld aan zijn plek in Nederland. Nadat de ‘zwarte school’ waar hij op zat geen VWO klas meer had, kwam hij op een ‘witte school’ terecht, en ondanks een overwegend fijne middelbare schooltijd kreeg Mohammed daar te maken met vooroordelen en discriminatie. Na zijn eindexamen overwoog hij daarom zelfs een toekomst in Marokko, mede gevoed door de “meer of minder Marokkanen” uitspraak van Geert Wilders dat jaar tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in Den Haag.
Mohammed koos gelukkig voor Nederland. Hij is nu bijna afgestudeerd fiscaal econoom, fraudespecialist bij Ahold en een ondernemende welzijnswerker. Als jongeren bewonderend naar zijn mooie nieuwe auto kijken, vertelt hij dat ze daarvoor hard moeten studeren en werken. Discriminatie? Ja, daar krijg je soms mee te maken. Maar in zijn projecten met jongeren concentreert hij zich op de dingen die je zelf in de hand hebt. “Ik hamer op je eigen rol in het geheel en probeer de weerbaarheid van jongeren te vergroten. Je moet niet gaan pamperen.”
Kennis is macht
Het is volgens Mohammed goed om discriminatie te melden, maar het is vaak een eenmalige handeling. Daarna blijft het stil. Terwijl je meer kan doen. Daarom is Mohammed gecharmeerd van het project Are you talking to me?! van Stichting Lobby Lokaal waar jongeren leren hoe ze hun ervaringen met discriminatie kunnen omzetten in een lokale lobby.
”In een lobby krijg je niet altijd gelijk, maar de kans is groot dat de jongeren gehoord worden.”
Mohammed merkt namelijk dat de lokale politieke betrokkenheid bij dit onderwerp en bij de buurt in het bijzonder de afgelopen jaren is toegenomen. Het helpt dat er verschillende raadsleden uit de Schilderswijk komen. Zo staat bijvoorbeeld D66-raadslid Fonda Sahla echt midden tussen de mensen. Maar ook wethouder Rachid Guernaoui van Groep de Mos laat regelmatig zijn gezicht in de buurt zien. “De lijntjes zijn kort. Het benaderen van politici is heel makkelijk, ook via sociale media.”
Mohammed benadrukt de noodzaak van goede belangenbehartiging. “Veel drempels van de wegen in de buurt zijn niet veilig voor de auto’s die hier langsrijden en de stoeptegels liggen hier zo scheef dat mijn moeder moeilijk over straat kan. Geloof me, in Wassenaar liggen de tegels rechter.” Dat komt omdat de mensen in Wassenaar weten hoe het systeem werkt, wie ze moeten bellen bijvoorbeeld. “Kennis is macht. En ze doen het in Wassenaar, ze pakken de telefoon. De toegang tot het systeem is nu ongelijk. Daar moeten we iets aan doen.”
Door Eefje Appel en Myrthe Kusse